Naar de gevangenis of naar de snelwegkerk? Het kan de volgende dagen op tv

Van een documentairereeks over de Eerste Wereldoorlog tot de Gentse tegenhanger van Orange is the New Black, u ziet het allemaal deze week op uw tv.

PERSONAL SHOPPER (Zaterdag 22/9, 23.05, Canvas)

Maureen (een intens acterende Kristen Stewart), een Amerikaanse die in Parijs aan de kost komt door dure juwelen en merkkledij voor een tiranniek fotomodel te kopen, zit op de Eurostar naar Londen, waar ze een gewaagde jurk met harnas moet oppikken. Ze kijkt onrustig om zich heen, maar met de gespannen relatie met haar opdrachtgeefster heeft dat niets te maken. Op haar smartphone verschijnen namelijk berichtjes van een onbekende die blijkbaar heel goed op de hoogte is van haar doen en laten. Is ze het slachtoffer van cyberstalking of ziet ze spoken? En is dat spook dan misschien haar pas overleden broer, met wie ze als medium wanhopig in contact probeert te komen?

Personal Shopper is na Clouds of Sils Maria de tweede film op rij die de Franse regisseur Olivier Assayas met Twilight-ster Kristen Stewart draaide. Assayas, voorts bekend van L’eau froide, Demonlover en Clean, is een auteurfilmer die het postmodernisme gretig omarmt.Vandaar dat deze film, in Cannes goed voor de prijs voor de beste regie, niet uitsluitend een naargeestige – en glamoureuze – paranormale thriller is, maar ook een reflectie op materialisme en spiritueel verlangen. Bijzonder is Assayas’ aandacht voor beelden van beelden op smartphones of pc’s. Zo zet hij de kijker aan het denken over de alomtegenwoordigheid van communicatietechnologie en de moeilijkheid om daaraan te weerstaan. Toch wordt Personal Shopper nooit abstract.

Saillant metadetail: intussen is Kristen Stewart zelf ruim twee jaar een van de gezichten van mode- en parfumhuis Chanel.

HET UUR VAN DE WOLF: HET IS GEZIEN (Donderdag 27/9, 23.00, NPO 2)

‘En na een geweldige klauterpartij om de trap naar het slaapkamertje op te komen, zou ik Hem drie keer achter elkaar langdurig in Zijn Geheime Opening bezitten’, waarna ‘Hij spartelt bij het klaarkomen’: door zulke zinnen uit Nader tot U kreeg Gerard Reve, die met De avonden een van de beste boeken schreef die tot nu toe in de Lage Landen werden gepubliceerd, een proces wegens godslastering aan zijn been. In 1967 kon hij zichzelf in hoger beroep met een vurige rede over het vrije woord vrijpleiten. In Het is gezien focust documaker Erik Lieshout, die al samenwerkte met Dimitri Verhulst (Made in Europe) en met Michel Houellebecq en Iggy Pop (To Stay Alive: A Method), niet alleen op dat zogenaamde Ezelproces. Hij onderzoekt ook hoe het vandaag met het vrije woord gesteld is. Niet zo best, blijkt uit interviews in een rechtbank met (ooit) controversiële figuren als Kristien Hemmerechts, Tom Lanoye en Hans Teeuwen.

IN A WORLD … (Vrijdag 28/9, 22.30, VTM)

Filmtrailers zijn big business, en worden steevast begeleid door een dreigende, autoritaire stem die meteen de aandacht trekt. In deze vrolijke screwballkomedie probeert een stemactrice (Lake Bell, die de film ook schreef en regisseerde) in te breken in de moordende machowereld van de voice-overbusiness in LA. Bell, als kind al verzot op buitenlandse accenten, heeft een zwoele, hese stem, maar ook haar magnetische vertolking blijft hangen. In a World…, inclusief een mooie hommage aan de legendarische voice-overspecialist Don LaFontaine (‘de stem van God’), is misschien een tikje formulair, maar wedden dat u plezier beleeft aan de wonderlijke stemmenkunstjes van Bell?

HOLD THE DARK (Vanaf vrijdag 28/9 op Netflix)

Dances with Wolves gone wrong, zo valt de Netflix-film Hold the Dark nog het best te omschrijven. Na de intense horrorfilm Green Room, over een punkband die vast komt te zitten in een neonazibar, kon regisseur Jeremy Saulnier wel wat frisse lucht gebruiken. En dus trok hij naar Alaska voor zijn verfilming van de gelijknamige bestseller van William Giraldi. Daarin onderzoekt wolvenexpert Russell Core (Jeffrey Wright) de verdwijning van enkele kinderen die wellicht door een roedel wolven zijn ontvoerd. Naast Wright zijn ook Alexander Skarsgård, Riley Keough – de kleindochter van Elvis Presley – en iets hariger zoogdieren van de partij. Wie zijn eerdere werk zag, weet dat Saulnier niet vies is van wat bloed. Met Hold the Dark gaat hij nog een stap verder. ‘Met deze film vestig ik mijn persoonlijke dodenrecord’, liet hij weten. Niet bepaald geruststellend, nu er ook in ons land weer wolven opduiken.

GENT WEST (Seizoen 2 nu op Play More)

Van een plotse release gesproken. Zelfs hoofdrolspeelster Ruth Becquart wist niet dat het tweede seizoen van de gevangenisserie Gent West zo snel op Play More zou verschijnen. In het vervolg van deze Vlaamse remake van de Australische dramareeks Wentworth zint Veronique (Becquart) op wraak. ‘Nadat haar dochter is vermoord door de zoon van Kat (Gilda De Bal), belandt Veronique in de isoleercel’, vertelt Becquart. ‘Ze zit volledig onder de antidepressiva, maar is vastberaden om haar dochter te wreken.’ Daarnaast doet een nieuwe gevangenisdirectrice (Gert Portael) haar intrede, verklapt de actrice. ‘Ze wil de orde herstellen in Gent West, maar blijkt ook een geheime agenda te hebben.’ Het tweede seizoen zit beter in elkaar dan het eerste, belooft Becquart. ‘Dankzij een sterke verhaallijn en minder losse eindjes.’

AMERICA IN COLOR (Woensdag 26/9, 23.00, Canvas)

De vijfdelige docureeks America In Color bewijst dat dromen en herinneringen gekleurd zijn. Althans, toch als het over de Amerikaanse droom en geschiedenis gaat. Deze nieuwe serie van The Smithsonian Institute, een onderzoeks- en museumcomplex dat zich al jaar en dag inzet om cultureel erfgoed voor nieuwe generaties te ontsluiten, kleurt immers bekende én minder bekende historische beelden in, om zo het verleden in een nieuw laagje verf te zetten. Wat blijkt? De ingekleurde beelden van onder meer de eerste transatlantische solovlucht van Charles Lindbergh en de ravage die een orkaan in 1926 in Miami achterliet, maken de geschiedenis nog tastbaarder en aangrijpender. De geuren komen er dan vanzelf bij. Dat de serie zelf een zwart-witverhaal volgt door elke aflevering te condenseren tot een thematisch afgerond decennium doet geen afbreuk aan dit indrukwekkende archiefproject, dat vlot door acteur Liev Schreiber (Ray Donovan)aan elkaar wordt gepraat.

VERDWIJNEN (Vrijdag 28/9, 23.20, NPO 2)

De Nederlander Boudewijn Koole, die ons ook al Kauwboy en de W.F. Hermans-adaptatie Beyond Sleep schonk, heeft een voorliefde voor grote open ruimtes. Daarin laat hij graag zijn personages verdwalen of heftig botsen met zichzelf of een ander. Voor Verdwijnen trok hij naar de eindeloze ijsvlakte van het Noorse Tromsø voor een somber, sterk door Ingmar Bergman beïnvloed drama over een moeder-dochterconflict. Koole, die bij onze noorderburen als een van ’s lands beste en interessantste filmers geldt, geeft de existentiële zoektocht van een kille pianiste (Elsie de Brauw) en haar driftige, piekerende dochter (Rifka Lodeizen) iets extra met afgemeten dialogen en nauwkeurige beelden.

SNELWEGKERK (Donderdag 27/9, 00.05, NPO 2)

Autobahnkapellen, zo noemen ze in Duitsland de gebedshuisjes langs de snelweg, half verborgen tussen benzinestations en restaurants. Toen Elsbeth Fraanje een pictogram van zo’n kapel op een verkeersbord langs een Autobahn zag, was ze meteen getriggerd. Als vertrekpunt voor haar docu gebruikt ze de wensboeken waarin reizigers hun ontboezemingen kunnen neerschrijven – van bedankjes voor fantastische seks en verdriet om een dode hond tot een ex-hooligan die een bericht schrijft aan een verongelukte maat. Het gaat Fraanje in deze melancholieke, nu en dan komische mozaïekvertelling niet om het religieuze aspect, wel om de innerlijke rust die bezoekers in de kerkjes vinden. Goed voor het Gouden Kalf voor beste korte documentaire op het Nederlands Film Festival.

APOCALYPS: DE EERSTE WERELDOORLOG (Dinsdag 25/9, 21.20, Canvas)

Een eeuw na het einde van de absurde Eerste Wereldoorlog maken de Franse documakers Isabelle Clarke en Daniel Costelle het internationale schaakbord van toen overzichtelijk en de horror die de pionnen ondergingen voelbaar. Voor deze vijfdelige serie doorploegde het duo vijfhonderd uur aan archiefmateriaal. In hun docu’s leggen ze haarfijn uit hoe Europese monarchieën elkaar in de haren vlogen na de moord op Frans Ferdinand van Oostenrijk-Este, de wereld meesleurden in het conflict en ‘children ardent for some desperate glory’ eindigden als ‘unheroic dead who fed the guns’ bij Verdun, aan de Somme of in de moddervelden van de Westhoek. Wat uiteindelijk niet veel meer opleverde dan een rematch iets meer dan twintig jaar later.

MR. MERCEDES (Seizoen 2 nu op Play More)

Ze zijn uiterst zeldzaam, de series die zich tussen twee jaargangen in abrupt op een ander genre storten. Logisch, want waarom zou je een trouw publiek van je vervreemden met een kunstgreep die op het eerste gezicht geen steek houdt? Zou pakweg Game of Thrones evenveel kijkers trekken mocht die serie plots over een macraméclub voor vredelievende oude besjes in een niet nader bepaalde toekomst gaan? Allicht niet, maar het tweede seizoen van Mr. Mercedes bewijst dat zo’n bruuske genreswitch wel degelijk kan.

Seizoen 1 was op maat van de misdaadliefhebber gesneden. En bref: de – vanzelfsprekend – norse, depressieve en aan nachtelijke neuten verslingerde ex-flik Bill Hodges (bijrolveteraan Brendan Gleeson) opende een klopjacht op zijn kwelduivel, de kierewiete maar hyperintelligente jongeling Brady Hartsfield (de uiterst enge Harry Treadaway). Die wilde middels bloederige aanslagen Hodges tot zelfmoord drijven. In de seizoensfinale kwam het tot een confrontatie tussen de twee, en die liep voor geen van beiden goed af: de ex-cop kreeg een hartaanval, Hartsfield werd de schedel ingeslagen door Hodges’ surrogaatdochter Holly (talentje Justine Lupe uit Succession).

In seizoen twee moet Hodges het na maanden revalidatie wat kalmer aan doen. Hij ergert zich rot aan zijn nieuwe job als repo man en doodt regelmatig de tijd in het ziekenhuis, waar zijn aartsvijand kunstmatig in leven wordt gehouden. Tot een iets te ambitieuze neurochirurg Hartsfield in het geheim injecteert met een experimenteel medicijn en zo diens onderbewustzijn een kickstart geeft. Al snel blijkt dat die in zijn vegetatieve toestand in staat is om anderen tot gruweldaden te dwingen.

In tegenstelling tot de eerste jaargang, toen Hartsfield al in de eerste minuten met een grijze Mercedes door een menigte ploegde, komt Mr. Mercedes 2 traag op gang, met nogal wat weinig functioneel gepraat. Maar zodra de comateuze killer uit zijn schedel breekt en een deel van de actie wordt verplaatst naar zijn nieuwe ervarings- en gevoelswereld – de kelder van waaruit hij vroeger zijn aanslagen plande – komt er schot in de zaak, loopt de spanning hoog op en kan de sadistische moordenaar weer zijn perverse zelf zijn.

Zo voelt de haarspeldbocht die Mr. Mercedes tussen misdaadthriller en bovennatuurlijke horrorthriller maakt vrij natuurlijk aan. En dus hebben showrunners David E. Kelley (Big Little Lies, Ally McBeal) en Dennis Lehane (de auteur van Shutter Island en Gone, Baby, Gone) de Bill Hodges-trilogie van horrormeester Stephen King heel sober maar adequaat naar het kleine scherm vertaald. Leuke serie, prima vertolkingen.