Kat Steppe, de stille kracht achter Philippe Geubels: ‘Als er al een geheim ingrediënt is, is het tijd’

© Franky Verdickt
Kristof Dalle Journalist

Wie dacht dat Philippe Geubels in Taboe even op strategisch gekozen plekken het been zou lichten, teneinde de grenzen van humor definitief af te bakenen, kwam van een koude kermis thuis. Hebben we wel geleerd: betutteling is vele malen erger dan een misplaatste grap. ‘Alleen jammer dat iedereen dat na een week ook weer vergeten is’, zegt regisseur Kat Steppe, de verborgen kracht achter de reeks die 1,8 miljoen kijkers aan het scherm kluistert.

‘…’

‘Sorry.’

Dat ik nu pas de aflevering omtrent visuele beperkingen heb ingehaald, had ik net gezegd. En dat ik nog een aantal kille dagen plan te teren op de slotscène waar de blindgeboren Sacha het aan de kust op een hollen zet, kinderlijk uitgelaten en schijnbaar even zonder een noemenswaardige fuck te geven, terwijl La mer van Charles Trenet zachtjes op de achtergrond wiegt.

Kat Steppe maakte ondertussen een dieptestudie van de lambrisering. Kat Steppe kan niet goed om met complimenten.

Het zal nochtans niet het laatste zijn deze ochtend. Want dat 1,8 miljoen Eén-kijkers wekelijks de weg naar Taboe vinden, is net zo goed haar verdienste als die van Philippe Geubels, de stand-upper die haast zonder mankeren de juiste toon lijkt aan te slaan. Sonoor, maar juist. Steppe heeft net de laatste volwaardige aflevering afgewerkt, over mensen met obesitas. ‘Samen met armoede misschien wel het moeilijkste thema om getuigen over te vinden. Omdat die twee met een schuldvraag komen: de maatschappij vindt dat die mensen zelf een hand hebben in hun situatie.’

Bij ILIAS ging Geubels grappen over Allah uit de weg. 'Hij is Hans Teeuwen niet, hè.'
Bij ILIAS ging Geubels grappen over Allah uit de weg. ‘Hij is Hans Teeuwen niet, hè.’

Welke moment heeft jou het meest aangegrepen in al die weken?

Kat Steppe: Toen Danny, die aan ALS lijdt, en zijn vrouw een dag vroeger moesten vertrekken uit Westouter. Het was de hele draaiperiode koud en druilerig – ik heb mensen de zwemvijver in moeten smeken om toch maar wat buitenbeelden te kunnen maken – maar die avond was het plots gekeerd. We zaten rond de barbecue en waren ook allemaal echt dáár, in het moment. Heel schoon. Maar toen de taxi hen kwam halen, hebben we ons allemaal de ogen uit de kop geblèt, alsof we hen nooit meer zouden zien.

Er is wat afgehuild in Westouter, las ik, ja. Niet het minst door Philippe zelf, al viel daar uiteindelijk nauwelijks wat van te zien. Waarvoor dank.

Steppe: Je zag hem soms mistig worden, maar Philippe is niet de mens van het grote gebaar. En ik merkte goed wanneer hij vond dat dat wel of niet onderstreept mocht worden: hij beseft goed dat Taboe niet om hem draait. De zeldzame keren dat hij het over zichzelf had, zoals over zijn moeder die op zijn derde overleed, was dat om iemand te troosten. En dan zag je hem het gesprek ook snel weer een andere kant uitsturen. Dat zegt veel over de schone mens die Philippe is.

De getuigenis van Nelson gaf mij ook een onverwacht kniestootje. De homoseksuele man die als puber zo gepest werd dat hij destijds elke avond in bed even tragisch als theatraal Ik heb zorgen van Louis Neefs zong.

Steppe:(knikt) Nelson vertelde dat op de allerlaatste opnamedag. Ik ben die avond compleet kapot naar huis gereden. Voor wie zich nog afvroeg waarom we anno 2018 nog een aflevering over holebi’s draaiden: daarom dus. We hebben zo nog een paar verhalen bovengespit die vergeten dreigen te worden. Denk maar aan de Rwandese Willy die nog altijd geweigerd wordt in de Gentse Overpoort: hoe choquerend is dat? Ik dacht oprecht dat dat niet meer van deze tijd was.

Er is behoorlijk wat inkt gevloeid na die aflevering over huidskleur. Vooral omdat Philippe elke grap over Allah uit de weg ging op vraag van de Marokkaanse Ilias.

Steppe: Wij hebben bepaalde muren proberen bloot te leggen, het was nooit de bedoeling dat Philippe die ook met een voorhamer zou slopen. Zo zit hij zelf ook niet in elkaar: Philippe is Hans Teeuwen niet, hè.

NELSON vertelde over hoe hij als puber gepest werd. 'Daarom is die aflevering anno 2018 nog nodig.'
NELSON vertelde over hoe hij als puber gepest werd. ‘Daarom is die aflevering anno 2018 nog nodig.’© © VRT – Panenka 2018

Iemand verweet hem dat hij toch met het ongeluk van de gehandicapte Manon lachte, hoewel die gevraagd had dat niet te doen, maar wel Allah omzeilde op vraag van Ilias. Verwonderlijk hoe die twee op een hoop gegooid werden: Manon kan hem toestemming geven om dat wel te doen, Ilias kan nooit voor een hele geloofsgemeenschap beslissen. De grootste misvatting over Taboe was allicht dat wij het nu wel eens even allemaal zouden oplossen. In diezelfde aflevering stelt de Turkse Fatih trouwens ook dat je van hem gerust wel met zijn geloof mag lachen, omdat het zijn keuze is om daar al dan niet aanstoot aan te nemen. Wat net zo belangrijk was om te tonen. Het is gewoon jammer dat iedereen dat een week na uitzending óók alweer vergeten is.

Na je vorige reeks, Een kwestie van geluk, maakte je die bedenking ook al. Waarom dan tijd en energie stoppen in programma’s waarvan je zelf denkt dat ze amper impact hebben?

Steppe: Ik denk nooit na over het mogelijke effect dat een scène bij een kijker teweeg kan brengen. Ik kan zelf enorm geraakt worden door een verhaal, en de manier waarop het verteld wordt, en alles wat ik daarna nog wil, is het gevoel dat mij zo overmand heeft reproduceren op grotere schaal. Zorgen dat ik het zo weergeef dat het bij anderen misschien ook binnenkomt. Is dat raar? Al geloof ik wel dat bepaalde figuren zo krachtig zijn dat ze een leven lang, zo nu en dan, even in je geest kunnen inbreken. Zoals Leona in Een kwestie van geluk (de bejaarde dame met de pijnlijke benen, nvdr.), daar zaten schichten van wonderlijke schoonheid in. En met bepaalde gasten van Taboe had ik nog drie afleveringen kunnen vullen. Heel frustrerend.

Fijn programma, maar zonde van die zendtijdrovende humor?

Steppe:(grinnikt) Nee, Philippes grappen hadden – uiteraard – hun functie. Maar ik had zo véél materiaal. Ik heb regelmatig zeer liefjes gevraagd om de stand-up toch wat in te korten, ten voordele van de verhalen. Elke aflevering was weer een lastige puzzel om te leggen. Gelukkig heb ik met Jan Van der Weken een fantastische monteur, die veel te weinig bejubeld wordt.

Van der Weken wordt gelukkig wél vernoemd in menig analyse over de ongrijpbare Kat Steppe-factor.

Steppe: (krimpt ineen)

Sorry. Nogmaals.

Steppe: Je moet weten dat ik geweldig bijgelovig ben. Als ik vroeger een tekening maakte die wonderwel goed leek uit te draaien, prentte ik mezelf in om niet te vroeg te juichen. Want dan verpestte ik het gegarandeerd nog. Hetzelfde met lofbetuigingen als ‘alles wat die Steppe aanraakt, verandert in goud’. Zeer gevaarlijk. Dus doe dat alsjeblieft niet.

'DANNY en zijn vrouw die vroeger moesten vertrekken: dat heeft me het meest aangegrepen.'
‘DANNY en zijn vrouw die vroeger moesten vertrekken: dat heeft me het meest aangegrepen.’© © VRT- Sofie Gheysens

Ik werk zeer instinctief, maar dat wil ook zeggen dat ik met de constante angst zit dat die intuïtie het spontaan weer aftrapt. Bovendien valt dat intuïtieve niet echt te vatten. Ik heb vrije grafiek aan de kunstacademie gestudeerd, maar daar ben ik vroegtijdig mee gestopt: te veel angst voor het witte blad. Ik deed maar wat, was zelf nooit tevreden en vrat mijn haar op van miserie, maar wanneer ik dan uiteindelijk iets opleverde, was iedereen enthousiast. Alleen wist ik niet hoe ik dat gefikst had, of hoe ik dat ooit kon herhalen. Dus vijf minuten later zat ik alweer met maagpijn: shit, over een paar maanden moet ik dat kunstje nog eens overdoen. Ondertussen ben ik oud genoeg om te snappen dat dat het ‘zevende canvas’ is – hetgeen je maakt dankzij alle kloterij die je ervoor bijeen tekende – maar het blijft allemaal zeer ongrijpbaar. Dus hoe minder ik erover moet nadenken, hoe veiliger.

Jouw programma’s worden geklasseerd, zo lees ik in diezelfde lofdichten, onder de televisietrend van het moment: de new sincerity. Tv als een warm kacheltje, niet zelden over minderheden. Denk aan Project Axel, Camping Karen & James, M/V/X, Down the Road, Over winnaars

Steppe: New sincerity? Wat is er mis met de óúde sincerity? Gadver. Dat klinkt toch vooral als een zeer kwalijke en ongezonde marketingtruc.

Zijn we plots collectief minder verzuurd geworden, of pedaleren we stilaan zo diep in het zuur dat het een soort noodzakelijke kuur is?

Steppe: Luidt de droeve tijding dat we vandaag new sincerity op tv nodig hebben om nog íéts te voelen? Ik vrees van wel. Net zoals ik vrees dat ik nu een gigantisch cliché moet uitbraken en stellen dat Facebook, Twitter en Instagram daar heel veel schuld aan hebben.

***

Ze slurpt nog eens van haar thee, maar veel lijkt het niet te helpen. Haar stem is al zachtjes aan een fade-out begonnen. Nu de zware montageperiode er eindelijk op zit, heeft het lijf besloten een aantal ziektedagen in te halen. Niet het juiste moment om te hengelen naar een eventuele tweede reeks, zo blijkt.

Steppe: Laat me maar eerst eens een boek lezen: mijn hersenen zijn stilaan een hoopje verdorde grijze materie geworden. (lacht) Ik wil ook een filmscenario schrijven – als ik het nu niet doe, komt het er allicht nooit meer van. Het is ook niet moeilijk om nog minderheden te verzinnen voor een nieuwe reeks, alleen moet je er ook genoeg grappen over kunnen verzinnen. Zo hebben transgenders heel lang op tafel gelegen maar vrijwel elke grap ging uiteindelijk toch weer over mannen en vrouwen. Een groep prostituees leek ons ook wel interessant, maar dan gaat het meteen over hoerenlopers. Dus moet je eigenlijk hén in Taboe stoppen. En probeer maar eens vijf hoerenlopers in een vakantiehuis met camera’s te krijgen. (lacht)

'
‘”Alles wat die Steppe aanraakt, verandert in goud”, zeg zulke dingen alsjeblieft niet. Zéér gevaarlijk.’© © VRT

Mocht je alsnog om minderheden verlegen zitten voor een volgend seizoen: ‘capabele tv-interviewers’ lijkt me wel wat. Een groentje als Geubels slaagt met jouw hulp waar gerodeerde interviewers als Lieven Van Gils of Bart Schols meestal falen: een zinnig, empathisch, geïnteresseerd gesprek voeren.

Steppe: Ik kan me enkel over Van Gils uitspreken, omdat ik onlangs weer een fragment zag dat me verschrikkelijk naar de keel greep, op de verkeerde manier. Maar verder heb ik de laatste jaren niet genoeg tv gekeken om nu even de grote analyse te maken. Maar als er al een geheim ingrediënt is, is het tijd. Philippe nam zijn tijd. En dat ontbreekt alvast bij Van Gils, en dat is een keuze: je kunt altijd tijd maken.

Aan welk fragment dacht je precies?

Steppe:Frank Vander linden die over Nachtwerk kwam vertellen, zijn jongste ‘echtscheidingsplaat’ luidens de redactie. Inclusief foto’s op de achtergrond van de ex-vrouw in kwestie – ik dus – en geanimeerde gesprekjes met onder meer Filip Peeters. ‘Hoe lang ben jij getrouwd, Filip? Twintig jaar? Ah, dan heb je het langer uitgehouden dan Frank. (…) En ga nu maar een liedje spelen op het podium, Frank.’ Ik zag Frank zijn best doen om alles met nuance weer in de juiste baan te leiden, maar dat lukte echt niet. Wat was me dat, jongens?

Als er met seksuele geaardheid, huidskleur en handicaps gelachen mag worden, dan ook met amoureuze sores?

Steppe: Heeft Philippe tussendoor grappen gemaakt over onze breuk? Natuurlijk. En dat was oké. Frank en ik doen dat ook. Dat gaat over iets dat niet gelukt is, en dat langs beide kanten verdriet doet, maar we hebben twee kleine kinderen, dus doen we nog heel wat samen. Niet het minst met elkaars kop lachen.

Taboe

Op zondag 18/3 zendt Eén nog een compilatieaflevering uit.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content