Waarom u in 2017 opnieuw naar Africa van Toto luisterde

© Getty Image
Geert Zagers
Geert Zagers Journalist bij Knack Focus

Torende boven 2017 uit zoals de Kilimanjaro boven de Serengeti. En niemand die weet waarom.

Een beredeneerde gok: Africa van Toto staat straks op één in Studio Brussels Tijdloze. Deels zal dat het gevolg zijn van een Facebookactie van een groep vrienden die gretig door media en sociale media werd opgepikt. Deels zal dat om een andere reden zijn: 2017 was sowieso al een onwaarschijnlijk jaar voor Africa.

‘Stem Africa van Toto op 1 in De Tijdloze’ was niet de enige keer dat het nummer dit jaar het nieuws haalde. In augustus registreerde een onbekende de url ibless.therains.downin.africa. De inhoud van die site: een eindeloze loop van de videoclip van Africa van Toto. In oktober was er aan het Witte Huis een singalong voor wat volgens de Facebookoproep ‘het allerbeste lied ooit’ is – Africa van Toto dus. Diezelfde maand werd in Newcastle een andere singalong van Africa geannuleerd nadat er meer dan vijfduizend mensen hadden toegezegd, de organisatie vreesde voor chaos en de politie had gedreigd met arrestaties. Een nieuwe singalong in Cambridge staat gepland voor juni. Deze maand nog haalde een veertienjarige Weezer-fan de internationale muziekpers met een missie: zijn favoriete band Africa laten coveren.

Drie jaar geleden werd Africa 20 miljoen keer bekeken op YouTube. Dit jaar was dat ruim 100 miljoen.

En dan zijn er nog de cijfers. Best fascinerende cijfers, eigenlijk. Drie jaar geleden werd Africa 20 miljoen keer bekeken op YouTube. Dit jaar was dat ruim 100 miljoen. Op Spotify piekte Africa het voorbije jaar in tientallen landen in de top 200 van meest beluisterde nummers. Zonder enige aanleiding. Het geinige is dat je ook bijna exact kunt zien wanneer de boot van Africa is vertrokken. Een beetje nerdy, maar op 29 maart schiet het aantal playlists op Spotify waarin het nummer was opgenomen van 682 naar 1422, waarna het in enkele maanden tijd naar maar liefst 10.000 playlists gaat. In minder dan een jaar tijd ging de track van 150 miljoen naar 250 miljoen plays. U dacht dat u Africa van Toto ‘altijd al een goed nummer vond’? Kan best zijn, maar u bent er pas het jongste jaar opnieuw naar beginnen te luisteren. Net zoals al die anderen.

Waarbij de echte vraag uiteraard is: waarom?

‘Ik had nooit gedacht dat Africa een hit zou worden. Waarom zouden een paar gasten uit Noord-Hollywood zingen over Afrika? De track was oké, maar de lyrics… Komaan’, zo omschreef Steve Lukather, Toto’s gitarist, zijn reactie toen hij het nummer in 1982 voor het eerst hoorde. De realiteit is allicht dat net die pathetische lyrics over hoe ‘de Kilimanjaro boven de Serengeti uitsteekt als de Olympus’ maken dat Africa vijfendertig jaar later een tweede leven kreeg. Vijfendertig jaar later bestaat er namelijk een medium dat verzot is op dat soort waanzin: het internet.

De verbazende comeback van Africa in 2017 zal ook wel met het catchy schrijfwerk van Toto te maken hebben, maar het is in de eerste plaats aan het internet te danken. ‘The internet’s favorite song’ noemde Vice het dit jaar nog. Het is opvallend hoe hard een nummer alles kan hebben waar het internet van houdt. Kitscherige eighties. Lyrics over een continent. Epische drumroffels. Totale uncoolheid van bandleden van middelbare leeftijd. De groepsnaam ‘Toto’. Dat is hoe Africa van Toto een jaar of vijf geleden opnieuw naar boven kwam: als een internetgrap over de jaren tachtig. YouTube-goud. Meer een meme dan een song. Het was het onderwerp van een sketch van Jimmy Fallon en Justin Timberlake in 2013. Het dook in 2014 op in afleveringen van South Park en Family Guy.

Even leek Africa van Toto dan ook op weg om het nieuwe Never Gonna Give You Up te worden. Alleen: toen gebeurde er iets raar. De grap verdween. De liefde voor Africa werd iets oprechts. Iets zonder ironie. Iets nostalgisch.

Waarom u in 2017 opnieuw naar Africa van Toto luisterde

Achteraf kun je een paar momenten aanwijzen die daar een rol in hebben gespeeld. Begin 2016 was er een vijf minuten durende vakantievideo die actrice Kirsten Bell en haar man Dax Shepard hadden gedraaid tijdens hun reis door Afrika en die ze op de tonen van Toto hadden gezet. Bijna acht miljoen mensen zagen hoe Bell en Shepard in de regen het refrein meebrulden en de drumroffel in de lucht speelden. Dat was heel grappig. Maar het was ook iets anders. Het lijkt het moment waarop Africa een aura van authentieke naïeve oprechtheid kreeg. Om de een of andere reden heeft het internet een zwak voor authentieke naïeve oprechtheid – en al helemaal in een meezingbare versie. Zie ook: de liefde van het internet voor Total Eclipse of the Heart, Heal the World en I Want to Know What Love Is.

(Ons compulsieve brein verplicht ons om daar ‘I want you to shooooooow me’ aan toe te voegen.)

Lijkt ook een rol gespeeld te hebben: Stranger Things, dat het nummer in de zomer van 2016 op de soundtrack zette. Een eightiessoundtrack die, net zoals die van Guardians of the Galaxy, ook buiten de reeks een eigen leven kreeg. Dat succes lijkt dan ook ruimer te gaan dan Africa alleen. De hippe kids hebben het sinds een jaar of twee weer voor die hele kitscherige eightiessound. Om u een idee te geven: dezer dagen kun je ook met Everywhere van Fleetwood Mac – niet meteen het minst sentimentele nummer van de band – een dj-set op een Antwerps acteursfeest afsluiten.

Dat lijkt meteen ook de reden waarom Africa net op 29 maart ontplofte: waarschijnlijk zag Spotify in zijn statistieken dat Africa van Toto aansloeg en zijn ze het vervolgens massaal gaan pushen in eightiesplaylists. Waardoor het effect alleen maar groter werd.

Allicht zijn al die dingen samen de verklaring voor het tweede leven van Toto. Africa is deels Heal the World, deels Never Gonna Give You Up, deels Everywhere, maar het is vooral het juiste nummer dat door de juiste mensen op het juiste moment een zetje kreeg.

Overigens: de trage nummers van Bryan Adams lijken weer aan te slaan. Echt. Je voelt dat dat aan het keren is.

Tweede beredeneerde gok: 2018 wordt het jaar van Heaven.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content