Hoe Ariana Grande een rampjaar omboog in een triomf

De miserie in haar persoonlijke leven gidste Ariana Grande naar de top van de pop.

Spotify’s meest gestreamde vrouw van 2018, Billboards vrouw van 2018 en YouTubes recordbreker van 2018, maar we twijfelen of Ariana Grande met een goed gevoel terug zal blikken op 2018.

In mei van dit jaar zag ze haar relatie met Mac Miller, een rapper die met verslavingen kampte, op de klippen lopen. In juni maakte ze bekend dat ze verloofd was met Pete Davidson, een komiek uit Saturday Night Live. In september overleed Mac Miller aan een accidentele overdosis fentanyl. Een maand later kondigden Grande en Davidson aan dat ze alweer uit elkaar gingen.

De media puurden er een maandenlange soap uit: had Grande Miller bedrogen? Wat had de dood van Miller veroorzaakt? Wat was de reden voor de breuk met Davidson? En wat was de rol van Ariana Grande in dat alles? Die soap bereikte zijn hoogtepunt in de maand oktober, toen de speculatie lelijk en vuil dreigde te worden. Waarna Ariana Grande iets deed dat zonder meer briljant genoemd kan worden: begin november dropte ze uit het niets een nieuwe single, Thank U, Next.

Grande begint Thank U, Next met het opnoemen van haar ex-lieven – Pete Davidson en Mac Miller, maar ook rapper Big Sean en danser Ricky Alvarez – en vertelt dat elk van hen haar iets geleerd heeft over pijn, liefde en geduld. Zonder sarcasme. ‘Thank you, next. I’m so fucking grateful for my ex’, zingt ze in het refrein. Met onderkaakvibrato trouwens. Blijft haar sterkste wapen. In de tweede strofe zegt ze dat ze iemand nieuw heeft leren kennen: ‘Her name is Ari.’ De boodschap: je moet niet met boosheid of frustratie terugkijken op je exen maar met dankbaarheid, want in elke relatie groei je ook zelf als persoon. Dat klinkt een tikje melig, maar het is een zeldzame conclusie in popsongs.

Haar plaat Sweetener, de geflipte videoclip bij God Is a Woman en het succes van de single No Tears Left to Cry hadden Ariana Grande al omhooggestuwd in het popfirmament van 2018. Thank U, Next deed haar ster helemaal ontploffen. Het werd de meest gestreamde song ooit in één dag, de song die het snelst 100 miljoen streams verzamelde op Spotify, haar eerste nummer één in de Amerikaanse charts en de eerste nummer één van een vrouw sinds Hello van Adele.

Thank U, Next was het nummer waarop alles voor Ariana Grande in elkaar klikte. Jarenlang was ze een popster geweest met een schattige uitstraling, veel joie de vivre en een technisch uitstekende stem. Dat was oké, maar ook niet meer dan oké. Het voornaamste wat haar uniek maakte, was haar talent om diva’s als Celine Dion en Mariah Carey te imiteren, iets dat ze veelvuldig bij Jimmy Fallon en in Carpool Karaoke etaleerde. Pas met Thank U, Next werd het heel duidelijk dat Ariana Grande voor meer staat. De aanslag in Manchester, de dood van Mac Miller en de breuk met Davidson kristalliseerden zich dankzij één nummer in een nieuw imago: een van optimisme, moed en gratie bij tegenslag. In een popwereld die voortgestuwd wordt door conflict en opportunisme, toont zij dat het ook anders kan. Dat is waar Ariana Grande vandaag voor staat.

Dat is overigens geen cynische vaststelling. Pakweg tien jaar geleden waren er weinig rollen die je als vrouwelijke popster kon kiezen. Cru gesteld: ofwel was je ‘sexy’, ofwel was je ‘onafhankelijk’, ofwel was je ‘sexy onafhankelijk’. Dat Ariana Grandes unique selling proposition vandaag iets genuanceerds als ‘gracieuze veerkracht wanneer geconfronteerd met persoonlijke tragedie’ kan zijn, doet toch vermoeden dat er in 2018 niet meer enkel met een mannelijke blik naar popsterren gekeken wordt.

Popmuziek is de jongste jaren een heel erg meta, heel erg virtueel en vooral heel erg ingewikkeld spel geworden, waarin controlling the narrative even belangrijk is als catchy hits hebben. Ariana Grande speelde het dit jaar net iets beter dan de andere popartiesten. Of hoe een rampjaar privé je naar de top van de pop kan gidsen.