Waarom u best geen popcorn koopt als u naar A Quiet Place gaat kijken

© .
Geert Zagers
Geert Zagers Journalist bij Knack Focus

Hou het stil, maar A Quiet Place van regisseur John Krasinki heeft de beste pitch van het jaar.

Het is mei en de lucratiefste film van 2018 is bekend. Bij ons verschijnt A Quiet Place pas deze week, maar in de meeste andere landen ging de film al een maand geleden in première. En dat is niet onopgemerkt voorbijgegaan. In de VS haalde de film in zijn openingsweekend een verrassende 50 miljoen dollar op aan de kassa. Bijna een maand lang stond hij er op de eerste plaats – er waren drieëndertig Avengers en een Infinity War nodig om A Quiet Place van de troon te stoten. Wereldwijd staat de teller intussen in de buurt van 250 miljoen: voor een film met een budget van 17 miljoen dollar is dat ronduit fraai. Enkel Get Out, de surprisehit van 2017, deed de afgelopen jaren beter. En het succes is nog verrassender als je weet waarvoor al die mensen naar A Quiet Place komen.

Vergeet die popcorn, houd die hoest binnen: het zijn niet alleen de personages die zo stil mogelijk proberen te zijn tijdens A Quiet Place.

Stilte.

Dit is namelijk het ding: er wordt nauwelijks gesproken in A Quiet Place. Het duurt ruim een halfuur voor je de eerste stem hoort. Niet dat A Quiet Place een stille film is. Het is gewoon dat iedereen zo weinig mogelijk geluid probeert te maken.

A Quiet Place, het soort enge film voor mensen die niet van enge films houden, speelt zich af in 2021, een jaar nadat de mensheid gedecimeerd is door buitenaardse wezens, een soort kruising tussen een vleermuis, een demogorgon en de alien uit Alien. De twist: de wezens zijn blind en zijn tijdens de jacht aangewezen op geluid. Het echtpaar John Krasinski (Jim uit The Office US én de regisseur van de film) en Emily Blunt (ook Krasinski’s vrouw in het echte leven) proberen samen met hun drie kinderen te overleven.

Horen, zien, maar vooral zwijgen, want in A QUIET PLACE hebben de blinden verdomd goeie oren.
Horen, zien, maar vooral zwijgen, want in A QUIET PLACE hebben de blinden verdomd goeie oren.

Overleven betekent in dit geval: stil zijn. Het hele gezin communiceert in gebarentaal – die trouwens ondertiteld wordt. Monopoly wordt gespeeld met bolletjes garen in plaats van huisjes. De krakende trappen en vloerplanken in huis zijn met verf gemarkeerd. Het volledige leven van het gezin draait om zo weinig mogelijk lawaai maken. Het enige probleem: Emily Blunt is hoogzwanger. En naar het schijnt is bevallen in stilte niet zo makkelijk.

Geef toe: dat is een goede pitch.

Niet alleen het publiek is mee: ook de critici zijn lovend. A Quiet Place haalt 95 procent op Rotten Tomatoes, wat betekent dat 95 procent van de recensenten de film eerder goed dan slecht vond. Voor een commerciële film die met horror flirt – niet het favoriete genre van de meeste recensenten – is dat een opvallend goed cijfer. Ga kijken en u snapt ook waarom. Films met een goede pitch zijn er voldoende, maar A Quiet Place dóét er ook iets mee.

Door zo veel stilte in een film te stoppen, staat het geluid centraal. En dat is waar A Quiet Place in excelleert. Doorgaans is sounddesign een facet dat zelfs voor dvd-commentaren te nerdy is om te bespreken, maar in A Quiet Place zuigt het de aandacht naar zich toe. Voetstappen in het grind, lopend water, krakende trappen, ruisende bladeren: plots zijn het dingen die je beleeft. Nagenoeg alle geluiden zijn opgenomen op de set, die volledig stil was, en niet achteraf in postproductie toegevoegd: op een rare manier voel je dat.

Horen, zien, maar vooral zwijgen, want in A QUIET PLACE hebben de blinden verdomd goeie oren.
Horen, zien, maar vooral zwijgen, want in A QUIET PLACE hebben de blinden verdomd goeie oren.© Photo Credit: Jonny Cournoyer

Geluid is in horrorfilms vaak een effect. Laat de violen crescendo gaan terwijl de held de deur nadert en de kijker schuift als een hond van Pavlov naar de punt van zijn stoel. Ook A Quiet Place bevat geluidseffecten en muziek, maar geluid is méér dan dat: het is een soort beeldtaal. Hoe langer de film duurt, hoe meer de decibels omlaag gaan en hoe intenser de sfeer wordt. Ondertussen maakt Krasinski gebruik van auditieve close-ups: een voetstap in close-up maakt meer geluid dan een longshot. Het perspectief van het personage is ook van belang. Een van de drie kinderen is een grotendeels doof meisje met een geïmproviseerd hoorapparaat: bij alle beelden vanuit haar perspectief is een heel laag gezoem gemonteerd.

Er blijkt zelfs zoiets als een sonische jump scare te bestaan. Werkt heel, heel goed.

Het bizarre is dat dat spel met geluid niet beperkt blijft tot wat er op het doek gebeurt. Sony, de distributeur van de film, heeft aangekondigd ook in ons land vertoningen te organiseren waarbij er geen popcorn toegelaten is. Niet eens uit cinefiele overwegingen, maar uit praktische. Want dat is een van de bizarre neveneffecten van zoveel stilte: het maakt je bewust van élk geluid – niet alleen het geluid dat uit de boxen komt: elke hoest, elke knorrende maag, elke trillende gsm of elke kijker drie rijen verder die zijn best doet om zijn popcorn zo stil mogelijk te grabbelen, maar hopeloos faalt. Want als je de popcorn één per één pakt, erop zuigt en in stilte inslikt, hoor je dat nog. Het is een bijzondere vaststelling: muziek en geluidseffecten werken als een comfortabel dekentje in de bioscoop. Neem ze weg en je voelt je plots heel naakt. Neem het van ons aan: het zijn niet alleen de personages die zo stil mogelijk proberen te zijn tijdens de film.

Horen, zien, maar vooral zwijgen, want in A QUIET PLACE hebben de blinden verdomd goeie oren.
Horen, zien, maar vooral zwijgen, want in A QUIET PLACE hebben de blinden verdomd goeie oren.

Het klinkt paradoxaal, maar stille cinema werkt het best voor een groot publiek. De sequel van A Quiet Place is dan ook al aangekondigd, en niemand twijfelt eraan dat dit het begin van een nieuwe franchise is. Op dat vlak lijkt A Quiet Place binnen een ruimere trend te passen. Martin Scorseses Silence, The Artist en Cannes-films als The Tribe en Wonderstruck zetten de afgelopen jaren al in op de stille kracht van cinema. A Quiet Place lijkt daar de minder radicale maar meer publieksvriendelijke blockbusterversie van.

Nu bioscoopfilms steeds meer onder druk van televisie en homecinema komen te staan, zetten ze vaker in op ervaringen. In het slechtste geval levert dat matige 3D-cinema en inwisselbare jump scare-horror op, in het beste geval visuele spektakelcinema als Mad Max: Fury Road, Blade Runner 2046 en Dunkirk. Blijkbaar mogen we experimentele geluidsthrillers daar voortaan ook bij rekenen.

Niemand die dát had horen aankomen.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

A Quiet Place

Vanaf 9/5 in de bioscoop.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content