Lisandro Alonso, de regisseur die de kijker hypnotiseert óf de zaal uitjaagt

Cinematek vindt het nu al tijd voor een retrospectieve van Lisandro Alonso (nog maar 43), de Argentijn die u hypnotiseert met trage, beeldschone filmtrips.

Meer is meer

‘Er is altijd wel een moment in het leven dat je serieus wordt genomen… eventjes toch’, lacht de Argentijnse minimalist, duidelijk in zijn nopjes met de aandacht voor zijn werk. ‘Zelfs toen ik nog jonger was, organiseerde men al retrospectieven van mijn films. Ik denk dat het de moeite is om mijn films samen te zien. Ze verstrengelen zich, praten met elkaar.’

Minder is meer

De vermeende traagheid van La libertad (2001), Los muertos (2004), Fantasma (2006), Liverpool (2008) en Jauja (2014) jaagt bij wijze van spreken de helft van de zaal weg. De andere helft vertoeft in hogere sferen door de verbluffende formele schoonheid en de bedwelmende kracht van Alonso’s zintuiglijke en mentale trips. De regisseur heeft daar vrede mee. ‘Als ik terugblik, valt me op hoe koppig ik ben geweest. Goed dat ik mijn ideeën heb vertrouwd. Dat heeft me meer vrijheid gegeven.’ Het nadeel is dat hij zich wat alleen voelt. ‘Ik voel me minder gesteund dan andere groepen filmmakers. Dat raakt me best wel.’

Altijd een beetje reizen

In het hypnotiserende Los muertos reist een vrijgelaten gevangene naar zijn geboortedorp in het oerwoud. In Jauja belandt een Deense militair die in Patagonië wanhopig naar zijn jonge dochter zoekt in een mysterieuze tussenwereld. Een film van Alonso is altijd een beetje reizen. Zijn locaties steken de ogen uit. ‘Ik bekijk plekken die ik in tijdschriften, boeken of op televisie tegenkom. Als ze mijn verbeelding prikkelen en na verloop van tijd nog blijven hangen, dan zit het goed. Maar dan zijn we er nog niet: die locaties moeten me inspireren tot fictieve verhalen die zich in mijn hoofd nestelen als echt gebeurd.’

Voor en na Viggo

In zijn recentste film brak Alonso met de gewoonte om uitsluitend met niet-professionele acteurs te werken. In Jauja speelt Viggo Mortensen de hoofdrol. ‘Met amateurs werken heeft minder cinematografische voordelen maar daar staan andere zaken tegenover: andere waarheden, dingen die belangrijker zijn dan de cinema. Viggo veranderde niet alleen mijn manier van werken met de acteurs, hij beïnvloedde ook mijn manier van werken áchter de camera. Hij is voor mij op alle vlakken een sleutelfiguur.’