Schrijver en docent Niek Pas: ‘Een groot deel van het Franse electoraat ziet niets in Macron’

© Sacha de Boer

Niek Pas, docent hedendaagse geschiedenis in Amsterdam, schreef op toegankelijke wijze een boek over de Franse republiek. ‘Kiezen tussen Le Pen en Macron was voor extreem links ‘kiezen tussen de pest en de cholera’.’

1. Krijgt Emmanuel Macron Frankrijk weer op de rails?

Niek Pas: ‘Hij wordt nu al le président jupitérien genoemd, naar de Romeinse god Jupiter die heerste over de aarde, de hemelen en alle andere goden. Hoger kun je dus niet meer, en net zo hoog zijn de verwachtingen. Macron straalt positivisme en een nieuwe dynamiek uit. Op psychologisch vlak breekt hij daardoor met het onmiddellijke verleden van Sarkozy en Hollande. Sarkozy werd vleugellam gemaakt door de economische crisis en Hollande had geen ruggengraat en geen présence. Je mag de invloed van dergelijke psychologische en symbolische factoren niet onderschatten. Eind jaren negentig woonde ik in Parijs. Het ging Frankrijk toen kortstondig weer voor de wind. Het won zelfs het WK voetbal. Je voelde hoe de maatschappij opveerde en de onvrede als sneeuw voor de zon verdween. Misschien kan Macron voor eenzelfde psychologische lift zorgen.

2. Bij de recente parlementsverkiezingen ging amper veertig procent van de Fransen stemmen. Werpt dat geen schaduw over de overwinning van Macrons En Marche!?

Pas: Een groot deel van het Franse electoraat ziet inderdaad helemaal niets in Macron. Kiezen tussen Le Pen en Macron was voor extreem links ‘kiezen tussen de pest en de cholera’. Dat is een sterke uitspraak. Wat je ook ziet, is dat noch extreemlinks noch extreemrechts veel kiezers hebben kunnen overtuigen tijdens de parlementsverkiezingen. Mogen we daaruit besluiten dat de Fransen het helemaal laten lopen? Ik hoop het niet. Misschien zit er gewoon een denkfout in het huidige Franse kiessysteem, waarbij de parlementsverkiezingen heel kort na de presidentsverkiezingen vallen. Dat is in 2002 ingevoerd. Het is opmerkelijk dat de opkomstcijfers voor de parlementsverkiezingen sindsdien achteruitgaan. Een president moet een parlementaire meerderheid hebben, lijkt het publiek te denken, waarna men hem die ook bezorgt. Mensen die tegen zijn, blijven dan liever thuis.

3. Macron wil de arbeidsmarkt hervormen. Hoe groot is de kans dat we een hete herfst krijgen in de straten van Parijs?

Pas: Die hervorming moet er komen, dat zegt iedereen. En dat zeggen ze al twintig jaar. De lakmoesproef van Macrons beleid zal dus inderdaad zijn of hij de vakbonden kan overtuigen van de noodzaak van zijn hervormingen. Kan Macron ervoor zorgen dat er geen drie maanden gestaakt wordt, maar slechts drie dagen? Dat wordt de vraag die zijn politieke toekomst zal bepalen. In tegenstelling tot veel van zijn voorgangers is Macron een onderhandelaar. In 2015 kwam hij onder Hollande met zijn vernieuwde arbeidswet. Hij had daar met heel veel mensen over gesproken en dacht een meerderheid van de volksvertegenwoordigers achter zich te hebben. Alleen koos premier Valls er domweg voor om die wet er bij decreet door te drukken, wat garant stond voor heel veel vijandigheid. Waarschijnlijk is Macron nu al aan het praten met de bonden. Vaststaat dat hij het niet altijd makkelijk zal krijgen. Weet je nog wat Heer Bommel zei wanneer hij in de rats zat? ‘Vooruit Tom Poes, verzin een list.’ Laat ons hopen dat Macron de Tom Poes van de Franse politiek wordt.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content